- CENTURIO
- CENTURIOab eo qui ordines ducit, distinguitur, apud Iul. Capitolin. in Maximinis, c. 4. Hic diu sub Antonino Caracallo ordines duxit, Centuriatus et coeteras militares dignitates saepetractavit. Et Symmachum, Ordines duxit ac saepe famam factis extendens, inter plures militiae gradus, Centuriatus quoque strenuitatis suae pretium tulit. Atque ita quidem, ut maioris videatur fuisse Centurionis diguitas, quam eius, qui ordines duceret, ut hinc clareliquet. Sed et in veter. Inser. Centurio alius est ab ordinum ductore: SERGIUS. TERENTIUS. SERG. F. AEMILIANUS. CENTUR. EMER. VIX. A. LXX. ORDIN. DUX. SUB. L. POSTUMIO. MODES TINA. MARITO. MERENTISSIMO. Qui ordines ducebant, Ordinarii dicebantur, quos a Centurionibus quoque distinguit Iul. Capitolin. in Clôdio Albino, c. 11. Nempe manipulorum sic vocati ductores videntur, manipulus autem eô tempore decem tantum militum fuit, quibus qui praeerat, Manipularius, Ordinum ductor, Ordinarius, appellatus est, Graece ταξίαρχος. Centuriones vero centuriis praeerant: Et sic quidem aetate Severi ac Maximini. Apud Vegetium vero Ordinarii, sunt etiam primorum ordinum ductores, iidem cum illis, qui veterib. primorum Ordinum Centuriones sunt dicti: at eius aetate Centuriones non amplius dicebantur, sed Centenarii, qui centum homines ducebant. Sic illô tempore maiores et digmores fuerint Ordinarii Centurionibus, ita scil. dicti primorum Ordinum ductores, qui partim quatuor, partim duas centurias regebant: aliquando centum quinquaginta homines ducebant. Polybius vero ταξιάρχους, h. e. Ordinum ductores, passim Centuriones vocat, vide Salmas. Notis. ad Capitolin. et plura infra, ubi de phrasi Vitem dare. Coeterum, uti Tribuni et Duces, sic et Centuriones, emolumenta a militibus olim accipiebant: et quidem hi vacationes munerum vendebant militibus; quod tamen boni prohibuêre Principes et Centurionibus vacationes annuas e fisco solvendas constituêre. Tacitus, Histor. l. 1. c. 46. Sed Otho, ne vulgi largitione Centurionum animos averteret, ex fisco soluturum vacationes annuas promisit: rem haud dubie utilem et a bonis postca Principibus perpetuitate disciplinae sirmatam. Vide supra in voce Beneficiarii, et plura hanc in rem, apud praefatum Salmas. Notis. ad Spartian. in Hadriano, c. 10.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.